 |
|
|
|
|
|
Badania archeologiczne na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej w latach
2008 - 2009 - Abstrakty |
Muzeum Archeologiczne w Poznaniu Poznańskie Towarzystwo Prehistoryczne Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Poznaniu Komisja Archeologiczna Oddział PAN w Poznaniu
ABSTRAKTY
XIX KONFERENCJA SPRAWOZDAWCZA Badania archeologiczne na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej w latach 2008 - 2009
 Ryc. Zawieszka krzyżowata z Dziekanowic stan. 22 (fot. J. Strobin)
Poznań 26 - 27 kwietnia 2010 *) Mgr Aleksander Starzyński Polityka konserwatorska w zakresie ochrony zabytków
archeologicznych Podstawowym zadaniem realizowanym obecnie przez służby konserwatorskie jest kontynuacja badań osadniczych, które realizowane są aktualnie na obszarach powiatów poznańskiego, leszczyńskiego, ostrowskiego, konińskiego i czarnkowsko - trzcianeckiego. Obok tego WWKZ finansował prace związane ze zdjęciami lotniczymi, badaniami geofizycznymi oraz badaniami ratowniczymi. Nadzorował również badania ratownicze prowadzone na terenie obwodnicy zachodniej miasta Poznania oraz wschodniej w ciągu drogi krajowej S5.
Prof. dr hab. Włodzimierz Rączkowski, mgr Lidia Żuk Powrót na ziemię? W stronę integracji badań nad
zasobami dziedzictwa archeologicznego W 2003 roku dobiegła końca realizacja projektu Archeologicznego Zdjęcia Polski na obszarze Wielkopolski. Wraz z zamknięciem tego etapu badań pojawiały się pytania: co dalej? Jedna z pierwszych propozycji została sformułowana w Wielkopolskim Urzędzie Konserwacji Zabytków i jej zarys został opublikowany w 2006 roku. Od kilku lat trwają też pilotażowe projekty, które sprawdzają efektywność nowego podejścia. W 2009 roku Instytut Prahistorii wziął udział w takim pilotażowym projekcie dotyczącym badań powierzchniowych na obszarach szczególnie zagrożonych. Analiza założeń programowych oraz praktyka doprowadziły do zidentyfikowania istotnych problemów związanych z realizacją, efektywnością i użytecznością wyników z perspektywy potrzeb służb konserwatorskich. Nie podważając wartości badań tego typu, ani konieczności dalszego ich prowadzenia, należy jednak rozważyć ograniczenia wynikające z powielania założeń programowych AZP w odmiennych warunkach oraz możliwości oferowane przez współczesne metody prospekcji terenowej i technologię. Proponowany referat jest próbą zarysowania pola dyskusji środowiskowej na ten temat
Prof. dr hab. Lucyna Domańska, dr Seweryn Rzepecki Zespoły typu Podgaj w świetle ostatnich badań Jednym z najbardziej interesujących epizodów wczesnej rolniczej, kolonizacji
Kujaw są z pewnością zespoły typu Podgaj. Te niewielkie obozowiska kultury
ceramiki wstęgowej rytej odkrywane były w całkowicie atypowym, dla przedstawicieli
tej jednostki kulturowej, środowisku. Rozpoznane dotychczas stanowiska
typu Podgaj lokalizowane były na glebach piaszczystych, w pobliżu cieków
wodnych.
Mgr Igor Maciszewski Wyniki ratowniczych badan archeologicznych na stanowiskach:
Wieniec 10, Dubielewo 10, Wieniec 11, Stanowisko Wieniec 10 (nr aut. 61) - Ogólne informacje o stanowisku, prezentacja faz zasiedlenia Stanowisko Wieniec 11 (nr aut. 64) - Ogólne informacje o stanowisku, prezentacja faz zasiedlenia Stanowisko Dubielewo 11 (nr aut. 62) - Ogólne informacje o stanowisku, prezentacja faz zasiedlenia
Mgr Michał Dziób Wstępne wyniki archeologicznych badań ratowniczych
przeprowadzonych na reliktach osady kultury łużyckiej Stanowisko nr 15 w Wieńcu zostało odkryte w trakcie prospekcji powierzchniowej
obejmującej pas przyszłej autostrady A1. Szerokopłaszczyznowe badania
wykopaliskowe rozpoczęto w lipcu 2008 roku, a pracami tymi z ramienia
Archeologicznej Pracowni Badawczej "THOR" kierował mgr Michał Dziób.
Przedmiotowe badania ujawniły pozostałości dwóch osad położonych na północnym
stoku doliny rzeki Zgłowiączki. Jedna z nich zamieszkiwana była przez
ludność kultury łużyckiej, druga - kultury przeworskiej. W ich obrębie
znajdowało się również kilkanaście grobów popielnicowych i jamowych powiązanych
z tymi osiedlami. Oprócz reliktów wymienionych jednostek taksonomicznych,
odkryto również ślady egzystencji ludności neolitycznej (KPL, KAK, KCSZ).
Istotną składową stanowiska w Wieńcu było cmentarzysko szkieletowe, którego
chronologię określono na okres nowożytny (XVI-XVIII wiek).
Dr Iwona Sobkowiak-Tabaka, dr Jacek Kabaciński Badania Instytutu Archeologii i Etnologii PAN nad
osadnictwem neolitycznym Prowadzone od 2000 roku przez Instytut Archeologii i Etnologii PAN Odział w Poznaniu archeologiczne badania ratownicze w związku z budową autostrady A1 na kilku stanowiskach zlokalizowanych w pobliżu Włocławka, przyniosły niezwykle cenne odkrycia związane z osadnictwem neolitycznym na Kujawach. Szerokopłaszczyznowy charakter wspomnianych prac poszerzył w istotny sposób perspektywę badawczą oraz umożliwił przeprowadzenie wielu interdyscyplinarnych projektów badawczych - najciekawsze z nich dotyczą m.in. badań DNA najstarszych rolników czy badań nad migracjami społeczności kultury ceramiki sznurowej. W referacie zostaną przedstawione wyniki dotychczas przeprowadzonych prac.
Mgr Aleksandra Sujecka Janowice, stan. 2, gm . Lubanie, woj. kujawsko
- pomorskie Stanowisko leży w obrębie mezoregionu Wysoczyzny Kujawskiej. Prace wykopaliskowe
wykonywała ekspedycja archeologiczna Zespołu Projektu Badawczego "Autostrady"
IP UAM, pod kierownictwem mgr Aleksandry Sujeckiej, na zlecenie i z funduszy
GDDKiA. W wyniku dwóch sezonów badawczych (2008 i 2009 r. - łącznie 8
miesięcy prac) zbadano powierzchnię 476, 6 ara, na której wyróżniono
pozostałości 12 jednostek kulturowo - chronologicznych, osad: KCWR, KPCW,
KPL, KAK, WB, KŁ, Kpom, KP, OWL, WŚ, PSR, NW (1683 obiekty nieruchome).
Na zbiór zabytków ruchomych składa się: 23 774 fragmenty ceramiki,
6143 fragmenty kości, 26 141 fragmentów polepy , 344 fragmenty krzemieni
oraz liczne przedmioty: w tym narzędzia i ozdoby, wykonane z metalu,
kości, kamienia i bursztynu.
Mgr Ryszard Pietrzak Badania archeologiczne prowadzone przez Fundację
Patrimonium na trasie autostrady A1 w latach Fundacja Patrimonium w Poznaniu w sezonach 2008 - 2009 przeprowadziła
ratownicze badania wykopaliskowe na trasie projektowanej autostrady A1
na terenie województwa kujawsko - pomorskiego (na odcinku b. woj. włocławskiego).
Zleceniodawcą prac była Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
oddział w Bydgoszczy.
Dr Jacek Kabaciński, dr Iwona Sobkowiak-Tabaka Schyłkowy paleolit Pojezierza Łagowskiego w świetle badań autostradowych Dzięki szerokopłaszczyznowym badaniom Instytutu Archeologii i Etnologii
PAN Oddział w Poznaniu, prowadzonym w związku z planowaną budową autostrady
A2 (odc. Świecko-Nowy Tomyśl) odkryto pozostałości osadnictwa paleolitycznego
począwszy od społeczności kolonizujących obszar Niżu Polskiego tuż po
ustąpieniu lodowca po społeczności kultury świderskiej. Dużą niespodzianką
było odkrycie obozowiska społeczności kultury Federmesser z pozostałościami
pracowni krzemieniarskiej.
Prof. dr hab. Bogusław Gediga, prof. dr hab. Danuta Minta-Tworzowska,
prof. dr hab. Jerzy Piekalski,
dr Iwona Sobkowiak-Tabaka, mgr Ryszard Pietrzak, Archeologiczne badania ratownicze konsorcjum IAE
PAN, Instytutu Prahistorii UAM, Fundacji Patrimonium Referat prezentuje wyniki badań przeprowadzonych przez Konsorcjum w okresie od 16. 08 - 30. 09. 2009 i 02. 11. - 30. 11. 2009 roku na trasie budowy drogi ekspresowej S5, na odcinku Gniezno-Czachurki. Pracami objęto obszar 22 stanowisk o łącznej powierzchni ponad 15 ha . Szczególnie interesujące są wyniki studiów nad osadnictwem wczesnośredniowiecznym na przykładzie kilku osad z rejonu Łubowa oraz osadnictwem olęderskim na podstawie badań archeologicznych w Wierzycach.
Mgr Piotr Wawrzyniak Badania archeologiczne przeprowadzone na stanowisku
wielokulturowym Jordanowo 12, Badania na stanowisku Jordanowo 12 (AZP 53- 14/47), pow. świebodziński,
woj. lubuskie prowadzono od połowy września 2007 do połowy września 2008
z trzymiesięczną przerwą zimową (koniec 2. dekady grudnia 2007 r. - początki
2. dekady marca 2008 r.). Roboty te zrealizowano w związku z planowaną
budową drogi ekspresowej S-3, zagrażającą całkowitym zniszczeniem partii
wschodniej stanowiska. Badaniami kierował mgr Piotr Wawrzyniak wraz z
zespołem z ramienia Konsorcjum Archeologicznego w składzie: Lubuskie
Konsorcjum Archeologiczne II, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Gdański,
Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Fundacja PATRIMONIUM, Fundacja Uniwersytetu
Łódzkiego, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego. Osobno, na podstawie
umowy zawartej ze Stowarzyszeniem Naukowym Archeologów Polskich, Oddział
Lubuski wykonano dodatkowe prace w ramach Programu: Dziedzictwo Kulturowe,
priorytet IV - ochrona zabytków archeologicznych.
Mgr Alina Jaszewska Droga ekspresowa S11 W 2009 rok (lipiec - grudzień), na ponad 14-kilometrowym, I odcinku
Zachodniej Obwodnicy Poznania pomiędzy Złotowem a Głuchowem (Autostrada
A - 2), przeprowadzono badania Archeologiczne o charakterze ratowniczym,
którymi objęto 41 stanowisk i punktów osadniczych, o łącznej powierzchni
1912, 22 ara. Prace realizowane były przez Konsorcjum Archeologiczne
w składzie: pracownia Archeologiczno - Konserwatorska Alina Jaszewska
z Zielonej Góry, Fundacja UAM z Poznania i Archeologiczna Pracownia Badawcza
"THOR" Piotr Pachulski z Niechanowa, na zlecenie generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu.
Mgr Kornelia Piasecka Batorowo, stan. 19, gm . Tarnowo Podgórne, pow. poznański - osada wczesnośredniowieczna Stanowisko 19 w Batorowie, gm. Tarnowo Podgórne położone jest na trasie planowanej zachodniej obwodnicy Poznania. Na przebadanym obszarze stwierdzono istnienie pozostałości osadnictwa ludności: kultury łużyckiej, kultury przeworskiej, wczesnego średniowiecza oraz okresu nowożytnego. Znaczną część obiektów stanowiły paleniska, głównie wczesnośredniowieczne. Z obiektów pozyskano głównie materiał ceramiczny, ponadto kości zwierzęce, polepę, pojedyncze krzemienie i żużel oraz kilka zabytków wydzielonych.
Mgr Aleksander Piasecki Zakrzewo, stan. 12, gm . Dopiewo, pow. poznański - osada wielokulturowa Stanowisko 12 w Zakrzewie, gm. Dopiewo położone jest na trasie planowanej zachodniej obwodnicy Poznania. Na przebadanym obszarze stwierdzono istnienie pozostałości osadnictwa ludności: kultury pucharów lejkowatych, kultury łużyckiej, kultury przeworskiej, wczesnego i późnego średniowiecza. Z badań pozyskano głównie materiał ceramiczny, ponadto kości zwierzęce, polepę, krzemienie i żużel. Zabytki wydzielone stanowią miedzy innymi ciężarki tkackie, narzędzia krzemienne oraz przęślik.
Mgr Piotr Wolanin Wstępne wyniki archeologicznych badań ratowniczych na trasie planowanej zachodniej obwodnicy miasta Poznania w ciągu drogi ekspresowej na odcinku Złotkowo - Autostrada A2 (Głuchowo) Referat obejmuje wstępne wyniki archeologicznych badań ratunkowych na trasie planowanej zachodniej obwodnicy w ciągu drogi ekspresowej S - 11 na odcinku Złotkowo - Autostrada A - 2 (Głuchowo). Do prezentacji wybrano stanowiska archeologiczne zlokalizowane w Głuchowie, gm. Komorniki, woj. Wielkopolskie (stan. 16 i 30) oraz Swadzim, gm. Tarnowo Podgórne (stan. 12 i 13). Prace prowadzone były w sezonie 2009 przez zespoły związane z Pracownią Archeologiczno - Konserwatorską mgr Aliny Jaszewskiej z Zielonej Góry. Odkryte podczas badań relikty wiążą się z osadnictwem ludności kultury łużyckiej oraz osadnictwem z okresu wczesnośredniowiecznego.
27 kwietnia 2010
Mgr Jacek Nowakowski Aiborne Laser Scanning (ALS) w polskiej archeologii. Próby, doświadczenie, wyniki Airborne laser scanning ALS (Lidar) jest metodą nieinwazyjną stosowaną z powodzeniem do badań archeologicznych. Jest to metoda, która znalazła zastosowanie do badań archeologicznych w Europie stosunkowo późno, bo dopiero w ostatniej dekadzie. Próby zastosowania ALS w archeologii podjęto również w Polsce. Pierwsze badania przeprowadzone zostały w 2008 r. i objęto nimi obszar leśny o powierzchni 20 km2 w sąsiedztwie Piły. W prezentowanym referacie zostanie omówiona pokrótce ta metoda badań oraz uzyskane dzięki nim wyniki
Mgr Henryk Klunder, mgr Paweł Pawlak Wyniki badań wykopaliskowych w Obłaczkowie stan.
7, gmina Września W latach 2006-2009 Pracownia Archeologiczno-Konserwatorska z Poznania przeprowadziła badania wykopaliskowe na stanowisku 7 w Obłaczkowie, gm. Września. Rozpoznano obszar 4,63 ha , rejestrując 2546 obiektów nieruchomych oraz ok. 55 tys. źródeł ruchomych. Odkryto pozostałości związane z osadą ludności kultury pucharów lejkowatych, osadą i cmentarzyskiem kultury ceramiki sznurowej, osadą kultury łużyckiej-pomorskiej, osadą i cmentarzyskiem kultury przeworskiej późnego okresu rzymskiegi i okresu wędrówek ludów, osadą wczesnośredniowieczną z faz D i E oraz z wsią późnośredniowieczną. Wyjątkowe znaczenie dla chronologii osadnictwa na tym terenie ma pozyskany bardzo liczny zasób materiałów do badań dendrologicznych pochodzących z kilkudziesięciu studni kultury przeworskiej, wczesnego oraz późnego średniowiecza. SEKCJA PRADZIEJOWA Dr Jacek Kabaciński Stanowisko wczesnomezolityczne nr 7 z Krzyża Wielkopolskiego Przypadkowe odkrycie kilkunastu wytworów z poroża i kości w Krzyżu Wielkopolskim
w 2003 roku zaowocowało trwającym po dzień dzisiejszy interdyscyplinarnym
projektem badawczym dotyczącym jednego z najbardziej intrygujących stanowisk
wczesnomezolitycznych Niżu Europejskiego. W trakcie kilku krótkich sezonów
badawczych pozyskano blisko 20 toporów i siekier wykonanych z poroża
łosia, jelenia i kości tura. Towarzyszy im kilkaset odpadów produkcyjnych,
obejmujących zarówno prawie kompletne poroża łosi i jeleni, fragmenty
szkieletów łosi, jeleni, koni, niedźwiedzi i psów oraz kilkutysięczny
inwentarz krzemienny. Unikatowym znaleziskiem jest berło w kształcie
głowy ptaka wykonane z poroża jelenia datowane radiowęglowo na wczesny
okres borealny.
Dr Józef Bednarczyk, prof. dr hab. Aleksander Kośko, mgr Natalia
Witkowska Gąski stan. 21, gmina Gniewkowo, woj. kujawsko
- pomorskie. Obiekt obrzędowy z epoki kamienia Badania były kontynuacją prac zainicjowanych w latach 80-tych przez
Zespół Badań Kujaw Instytutu Prahistorii UAM. W obrębie eksplorowanej
w 2009 roku powierzchni 8 arów ( zbadano do końca 5,9 ara) odsłonięto
zarys kurhanu zbudowanego na planie trapezu o wymiarach 52x14/4 m ( oznaczonego
literą A).
Dr Jarosław Rola Nowe wyniki i informacje dotyczące badań na wczesno
brązowym cmentarzysku Cmentarzysko wczesnobrązowe w Śmiardowie Krajeńskim (gm. Krajenka, stan. 1) ma historię badań liczącą blisko 80 lat. Jego ogromny potencjał poznawczy został w dużej mierze utracony w wyniku II wojny światowej. Niemniej jednak badania wykopaliskowe prowadzone na nim w ostatnich latach dostarczają nowych źródeł. Zostaną one przedstawione na konferencji.
Prof. dr hab. Janusz Czebreszuk, prof. Johannes Müller, dr Jutta
Kneisel,
mgr Mateusz Jaeger, mgr Łukasz Pospieszny Interdyscyplinarny projekt polsko-niemieckich badań
archeologicznych wczesnobrązowej osady Wystąpienie stanowić będzie podsumowanie wieloletniego programu polsko-niemieckich interdyscyplinarnych badań archeologicznych w Bruszczewie. Zaprezentowane zostaną najistotniejsze ustalenia płynące z zamkniętych do tej pory etapów prac terenowych oraz gabinetowych.
Prof. dr hab. Janusz Czebreszuk, dr Jutta Kneisel,
mgr Mateusz Jaeger, mgr Łukasz Pospieszny Pierwszy etap ratowniczych badań wykopaliskowych
na cmentarzysku kurhanowym kultury mogiłowej Wystąpienie stanowić będzie krótką prezentację pierwszego sezonu badań ratowniczych prowadzonych na rozległym cmentarzysku kurhanowym kultury mogiłowej w Smoszewie. Omówione zostaną zarówno wstępne wyniki rozpoznania struktury nasypu kurhanu oraz jego otoczenia, jak i metody prospekcji poprzedzających badania wykopaliskowe.
Mgr Andrzej Krzyszowski Badania wykopaliskowe na cmentarzysku kultury łużyckiej
z IV - V EB w Wartosławiu, Po ponad 40-stu latach wznowiono badania wykopaliskowe na ciałopalnym cmentarzysku z IV-V EB. Było to spowodowane wyrębem lasu w zasięgu tego stanowiska oraz amatorskimi poszukiwaniami skarbów. Przebadano powierzchnię zaledwie 2,5 ara odkrywając ponad 80 grobów, niestety w większości zniszczonych, bądź uszkodzonych przez współczesnych rabusi. Tylko nieliczne obiekty przetrwały nieuszkodzone do naszych czasów. Jeden z nich - zalegający najgłębiej - okazał się być prawdziwą skarbnicą dla archeologów. Był to bowiem grób, który zawierał 4 popielnice, w tym pochówek "łużyckiego" odlewnika. Znaleziono tu m.in. ponad 50 naczyń, zestaw dwóch form odlewniczych, tygiel odlewniczy oraz inne liczne kamienne przedmioty, w tym niektóre o charakterze cyzelerskim.
Mgr Anna Rembisz Osada ludności łużyckich pól popielnicowych w Bożejewicach, pow. Strzelno (stan. 58) Stanowisko 58 w Bożejewicach zostało odkryte w 1976 roku podczas badań
powierzchniowych AZP. W 2008 roku ze względu na planowaną budowę elektrowni
wiatrowej i zagrożenie stanowiska dewastacją, ekspedycja z Instytutu
Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu przeprowadziła
ratownicze badania archeologiczne.
Mgr Anna Rembisz, dr Andrzej Pydyn Osadnictwo ludności łużyckich pól popielnicowych
w rejonie Jeziora Powidzkiego Od 2000 roku trwają systematyczne penetracje podwodne strefy przybrzeżnej
Jeziora Powidzkiego. Prace te prowadzone są przez ekspedycję z Zakładu
Archeologii Podwodnej Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
w Toruniu. Ich rezultatem jest zarejestrowanie dwóch osad ludności kultury
łużyckich pól popielnicowych oraz 14 punktów osadniczych związanych z
działalnością społeczności "łużyckich" a także w czasach średniowiecznych
i nowożytnych.
Mgr Sławomir Kałagate Wstępne wyniki badań grodziska ludności kultury
łużyckiej w Wicinie, gm. Jasień, Relikty grodu obronnego w Wicinie należą do jednych z najważniejszych
stanowisk archeologicznych związanych z osadnictwem ludności kultury
łużyckiej w Polsce. Pierwsze wzmianki o przypadkowych odkryciach w okolicach
grodu, jak i na grodzisku pochodzą z drugiej połowy XIX wieku. W 1920
roku przeprowadził tu badania sondażowe niemiecki archeolog Carl Schuchhard.
W 1966 roku rozpoczęto systematyczne badania wykopaliskowe prowadzone
przez Adama Kołodziejskiego. Trwały one do 1998 roku.
Mgr Małgorzata Andrałojć, mgr Mirosław Andrałojć, mgr Sławomir Kałagate Rozpoznanie układów zabytków rejestrowanych jako
anomalie elektromagnetyczne Grodzisko w Wicinie stan. 1 badane było w 1920 roku i systematycznie od połowy lat 60. XX wieku. Nazywane "lubuskimi Pompejami", zachowało w swych nawarstwieniach, dzięki gwałtownemu zniszczeniu w wyniku najazdu scytyjskiego pełniejszy niż na innych stanowiskach tego rodzaju obraz życia społeczności późnych faz kultury łużyckiej. Stanowisko penetrowane jest przez poszukiwaczy skarbów. Obecne rozpoznanie dyspersji zabytków rejestrowanych jako anomalie elektromagnetyczne na powierzchni stanowiska miało na celu przede wszystkim zabezpieczenie go przed niekontrolowaną eksploracją. Dostarczyło szeregu zabytków związanych z dobą kultury łużyckiej, informacji o ich pochodzeniu oraz o użytkowaniu obszaru grodziska po jego zniszczeniu aż do chwili obecnej.
Mgr Ilona Jagielska Muzeum Regionalne Ziemi Pyzdrskiej, Pyzdry Popielnice łużyckie z wykopu budowlanego w Ciążeniu, gm. Lądek Podczas prowadzenia nadzoru archeologicznego, przy wykopie kanalizacyjnym w Ciążeniu natrafiono na urny ciałopalne kultury łużyckiej. Prace budowlane znajdowały się w pobliżu wyznaczonego w ramach AZP st. nr 63. Stanowisko ma charakter wielokulturowy, na podstawie przypadkowych znalezisk określono jego funkcję jako cmentarzysko kultury łużyckiej, cmentarzysko kultury pomorskiej i cmentarzysko wczesnośredniowieczne. Materiał archeologiczny pozyskany podczas robót ziemnych w roku 2009 pozwala na powiększenie obszaru wyznaczonego wcześniej stanowiska nr 63. Jeden z wykopów kanalizacyjnych biegł po linii rzędu urn ciałopalnych (sytuowanych po osi N-S). Zarejestrowano różne konstrukcje grobów, bezpopielnicowe i popielnicowe, jamy w większości nakryte były kamieniami. Popielnice stylistycznie odpowiadają naczyniom z okresu halsztackiego. Na uwagę zasługuje grób popielnicowy, w którym pod urną z przepalonymi kośćmi znajdowała się niespalona czaszka dziecka. W obrębie strefy występowania pochówków kultury łużyckiej zarejestrowano groby szkieletowe, prawdopodobnie z okresu wczesnego średniowiecza i ślady osadnictwa późnośredniowiecznego.
Mgr Marcin Krzepkowski, ngr Michał Sip Dwa nieznane (?) cmentarzyska kurhanowe ludności
kultury łużyckiej z Ziemi Lubuskiej: W 2006 roku przeprowadzono ratowniczo rozpoznawcze badania archeologiczne
na terenie cmentarzyska kurhanowego w Jeziornej gm. Sława (stan. 1.),
położonego w lasach ok. 1,5 km na południowy zachód od brzegu Jeziora
Sławskiego. Badaniami finansowanymi ze środków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony
Zabytków w Zielonej Górze kierowała mgr Sylwia Groblica (z ramienia Oddziału
Lubuskiego Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich), przy współpracy
Marcina Krzeptowskiego. W trakcie prac wykonano plan warstwicowy nekropolii
obejmującej około 25 nasypów kurhanowych o zróżnicowanej wysokości -
od 0,3 do 1,5 m , odnotowano również pozostałości konstrukcji kamiennych.
Badaniami wykopaliskowymi objęto powierzchnię 200 m 2 stanowiska, gdzie
zarejestrowano 9 obiektów kulturowych. W całości przebadano kurhan nr
1 o średnicy 6- 6,5 m i wysokości 0,6 m , z zachowanym rowem dookolnym
oraz jamą grobową wkopaną w nasyp, zawierającą spalone szczątki zmarłego,
liczne ułamki ceramiki, fragment stopionego przedmiotu brązowego oraz
sporą ilość kamieni. W południowej części stanowiska odsłonięto fragment
rozległej struktury - być może ustryny o nieckowatym przekroju pionowym,
zawierającej silnie przepalone szczątki kilku osobników oraz niezbyt
liczne węgle drzewne a także, w partii spągowej, wyprażony piasek o barwie
pomarańczowej. Przeprowadzona kwerenda źródeł archiwalnych wykazała,
że omawiane stanowisko zostało odkryte na krótko przed II wojną światową,
w trakcie wybierania na tym obszarze piasku i zbadane w niewielkim zakresie
przez J. Nowothniga. W polskiej, powojennej literaturze, nekropola ta,
wymieniana była jako zaginiona, gdyż dotąd jej dokładna lokalizacja pozostawała
nieznana. Cmentarzysko w Jeziornej wiązać należy z ludnością kultury
łużyckiej i można je datować na III-III/IV okres epoki brązu.
Mgr Adriana Romańska Wielokulturowa strefa funeralna na stan. 9 w Grabkowie,
gm. Kowal, woj. kujawsko - pomorskie Stanowisko 9 w Grabkowie, odkryte zostało w 2000r w wyniku badań rozpoznawczych
prowadzonych w związku z planowana budową autostrady A1 (odcinek włocławski).
Mgr Aleksandra Ziarek Sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych w Żernikach, gm. Kórnik, woj. wielkopolskie Przedstawienie wyników badań związanych z przeprowadzeniem prac przed
planowaną budową hali przemysłowej w miejscowości Żerniki.
SEKCJA OKRESU PRZEDRZYMSKIEGO
Dr Józef Bednarczyk, mgr Małgorzat Andrałojć, mgr Mirosław Andrałojć,
mgr Adriana Romańska Nieinwazyjne badania osiedli kultury przeworskiej na Kujawach Badaniami objęte zostały rozległe przestrzennie, węzłowe osiedla kultury
przeworskiej w Kruszy Zamkowej stan. 3, Gąskach stan. 18 i Parchankach
stan.12A. W ramach projektu, dofinansowanego przez Ministra Kultury i
Dziedzictwa Narodowego i Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków wykonano: zdjęcia lotnicze, prospekcję przy użyciu detektora
zabytków metalowych w warstwie ornej, planigrafię innych zabytkow ( ceramika,
kości, szkło) oraz pomiary geomagnetyczne.
Prof. dr hab. Aleksandra Cofta-Broniewska, mgr Małgorzata Andrałojć,
mgr Mirosław Andrałojć Monety celtyckie odkryte podczas badań elektromagnetycznych powierzchni stanowisk archeologicznych w rejonie Inowrocławia. Grupa kruszańska kultury przeworskiej W wystąpieniu zostaną poruszone zagadnienia wynikające z faktu odkrycia po raz pierwszy monet celtyckich w trakcie badań archeologicznych na stanowiskach kujawskich. Pozyskano je przy zastosowaniu metody rejestrowania układów anomalii elektromagnetycznych na powierzchni stanowisk archeologicznych. Zaprezentujemy przebieg i wstępne wyniki analizy numizmatycznej 4 odkrytych monet. Przedstawimy argumenty świadczące o zasadności konstytuowania kujawskich typów monet celtyckich, a zatem o możliwości funkcjonowania w rejonie Inowrocławia mennictwa grupy Celtów o zorganizowanej władzy politycznej. Wskażemy implikacje tego odkrycia dla kwestii pobytu plemion celtyckich na Kujawach i kierunków wpływów ze świata celtyckiego jakie w świetle numizmatyki można odnotować na tym terenie.
Mgr Michał Dziób Wstępne wyniki archeologicznych badań ratowniczych przeprowadzonych na reliktach osady kultury łużyckiej i kultury przeworskiej, Wieniec, gm. Brześć Kujawski, stan. 15 Stanowisko nr 15 w Wieńcu zostało odkryte w trakcie prospekcji powierzchniowej
obejmującej pas przyszłej autostrady A1. Szerokopłaszczyznowe badania
wykopaliskowe rozpoczęto w lipcu 2008 roku, a pracami tymi z ramienia
Archeologicznej Pracowni Badawczej "THOR" kierował mgr Michał Dziób.
Przedmiotowe badania ujawniły pozostałości dwóch osad położonych na północnym
stoku doliny rzeki Zgłowiączki. Jedna z nich zamieszkiwana była przez
ludność kultury łużyckiej, druga - kultury przeworskiej. W ich obrębie
znajdowało się również kilkanaście grobów popielnicowych i jamowych powiązanych
z tymi osiedlami. Oprócz reliktów wymienionych jednostek taksonomicznych,
odkryto również ślady egzystencji ludności neolitycznej (KPL, KAK, KCSZ).
Istotną składową stanowiska w Wieńcu było cmentarzysko szkieletowe, którego
chronologię określono na okres nowożytny (XVI-XVIII wiek).
Mgr Leszek Ziąbka, mgr Sławomir Miłek, ngr Adam Kędzierski Badania archeologiczne na osadzie wielokulturowej w Jankowie II - Oszczywilk (stan. 1/9) pow. Kalisz Stanowisko wielokulturowe (osady: łużycka, przeworska, wczesnośredniowieczna;
cmentarzyska: pomorskie, z okresu wędrówek ludów). Datowane od epoki
brązu do początków wczesnego średniowiecza. Położone w dolinie Prosny,
na piaszczystym pagórku na terasie nadzalewowej. Znane od początków
lat 20 wieku XX. W talach trzydziestych ubiegłego wieku prace wykopaliskowe
na stanowisku prowadził J. Fitzke. Odkryto 5 obiektów mieszkalnych (ziemianki)
z wczesnego okresu rzymskiego i 3 bogato wyposażone groby z okresu wędrówek
ludów. W latach 50 XX wieku badania wykopaliskowe prowadziło Muzeum Archeologiczne
w Poznaniu, odkrywając obiekty kultury łużyckiej. W roku 2007 prace prowadziło
Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu przy współpracy IAiE PAN. Na
obszarze 1 ara zainwentaryzowano 22 obiekty archeologiczne: jamy kultury
łużyckiej, grób kultury pomorskiej, obiekty z okresu lateńskiego i wpływów
rzymskich 9 w tym 1 wapiennik). Pozyskano również 2 monety celtyckie,
półprodukty w postaci fragmentów blach i ciętego drutu o wadze odpowiadającej
monetom oraz kilkanaście monet rzymskich ( od schyłku I do III wieku
n.e.) a także 2 fibule z główkami zwierząt na kabłąku ( prawdopodobnie
importy z terenów Panonii) , które można łączyć z horyzontem celtyckim.
Mgr Ewa Pawlak Wyniki badań ratunkowych na cmentarzysku kultury
przeworskiej w Osieku pod Jarocinem Badania prowadziła Ewa Pawlak z Pracowni Archeologiczno-Konserwatorskiej
Aliny Jaszewskiej, na zlecenia Muzeum Regionalnego w Jarocinie. Prace
od pierwszego sezonu finansowane przez Muzeum w Jarocinie, w drugim sezonie
dodatkowo przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Lubuski
Oddział Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich. W 2009 r. współfinansowane
przez właściciela żwirowni, Ireneusza Wielińskiego.
Mgr Artur Kurpiewski, mgr Krzysztof Narloch Ślady metalurgii żelaza odkryte na osadzie ludności
kultury przeworskiej w Kowalu, gm. loco, Podczas badań archeologicznych przeprowadzonych w Kowalu (woj. kujawsko-pomorskie) w ramach budowy obwodnicy miasta, odkryto ślady osadnictwa z neolitu, z okresu halsztackiego, z młodszego okresu przedrzymskiego oraz z czasów średniowiecznych. Odkryte stanowisko stanowi zapewne tylko część osady kultury przeworskiej, o czym świadczy między innymi rozplanowanie dymarek odsłoniętych w południowo-wschodniej części przebadanego terenu. Piece te s tanowią znaczące uzupełnienie wiedzy na temat metalurgii żelaza w młodszym okresie przedrzymskim na ziemiach polskich. Mimo, że badania nie dostarczyły dużej liczby materiałów źródłowych należących do kultury przeworskiej, stanowisko jest bardzo ważne dla dalszych rozważań nad początkiem młodszego okresu przedrzymskiego. Osada ta jest jedną z niewielu systematycznie przebadanych na tak dużą skalę, a zarejestrowane pozostałości należą do starszej fazy osadnictwa kultury przeworskiej. Szczególne znaczenie ma również obecność elementów "jastorfskich" istotnych w szerszych badaniach nad kontaktami między tymi ugrupowaniami kulturowymi.
Mgr Alicja Cybulska Osady kultury wielbarskiej i przeworskiej w Lubochni, gm. Gniezno Komunikat ten będzie przedstawiał wyniki opracowania materiałów ruchomych i nieruchomych, jakie zostały pozyskane i zadokumentowane w trakcie badań sondażowych i wykopaliskowych na osadzie wielbarskiej (stanowisko 12/13) oraz przeworskiej (stanowisko 23/24) w Lubochni gm. Gniezno, woj. wielkopolskie. Na ich podstawie podjęta zostanie także próba analizy złożonej sytuacji z jaką mamy do czynienia na tym obszarze w okresie wpływów rzymskich.
Mgr Andrzej Krzyszowski Rytualne paleniska z okresu późnorzymskiego czy
wczesnośredniowieczne groby ciałopalne typu Czwarty sezon badań w Wilanowie powiększył zestaw odkrytych obiektów o kolejne 52 obiekty i łączną liczbę zarejestrowanych obiektów stałych do cyfry 187. Są to nadal trudne do rozszyfrowania funkcjonalnego i chronologicznego obiekty, które przejawiają się warstwą zasypiskową pierwotnej próchnicy, a następnie warstwą żółtego calcowego piasku, by przejść kolejno do intensywnej spalenizny o znacznej miąższości, wypełnionej jednowarstwowym brukiem kamiennym, zwęglonymi belkami z dębu oraz nieprzepalonymi i przepalonymi kośćmi zwierzęcymi oraz pojedynczymi ludzkimi. Inne nieliczne zabytki ruchome - jak fragmenty ceramiki, i zapinek - wskazują na chronologię sięgającą przynajmniej od późnego okresu rzymskiego po wczesne fazy wczesnego średniowiecza. Obiekty te w strukturze stratygraficzno-symbolicznej nawiązują do późniejszych obiektów typu Alt Käbelich, choć tę ideę biorą niewątpliwie jeszcze z późnego okresu rzymskiego
Mgr Andrzej Jankowski, mgr Monika Bocheń Wstępne wyniki badań na stanowisku nr 102 w Kruszynie, gm. Włocławek Stanowisko Kruszyn 11, aut.102 (nr 50 na obszarze AZP 49-47) położone w pasie autostrady A1 pod Włocławkiem było obiektem ratowniczych badań archeologicznych prowadzonych w sezonach 2008 i 2009. Badania zaowocowały odsłonięciem rozległego, wielokulturowego stanowiska osadniczego. Najstarsze ślady osadnictwa sięgają tu neolitu, najmłodsze zaś okresu wpływów rzymskich. Wśród materiałów zabytkowych związanych z kulturą ceramiki wstęgowej rytej, pucharów dzwonowatych, iwieńską i łużycką, najliczniejsze były pozostałości ceramiki reprezentującej kulturę przeworską, datujące się na okres od połowy I w p.n.e. do Okresu Wędrówek Ludów.
SEKCJA WCZESNEGO ŚREDNIOWIECZA I CZASÓW NOWOŻYTNYCH
Prof. dr hab. Hanna Kóčka - Krenz Kaplica Dąbrówki na Ostrowie Tumskim w Poznaniu Badania prowadzone od 1999 r. przez Instytut Prahistorii UAM w książęcej części poznańskiego grodu, przyniosły rozpoznanie książęcego palatium, a ostatnio także kaplicy pałacowej. Sposób jej powiązania z palatium, a zwłaszcza rodzaj założenia, są zasadniczo odmienne od wczesnośredniowiecznych form znanych z ziem piastowskich. Odsłonięcie stosunkowo dobrze zachowanych reliktów tej świątyni daje podstawy do wskazania kierunków inspiracji jej fundatorów.
Mgr Olga Antowska-Gorączniak Rezerwat archeologiczny - badania reliktów wału
wczesnośredniowiecznego grodu Od marca 2009 r. do stycznia 2010 r. na zlecenie Muzeum Archeologicznego w Poznaniu przeprowadzone zostały nadzory i badania archeologiczne oraz prace konserwatorskie na stanowisku przy ul. Posadzego 5 na Ostrowie Tumskim w Poznaniu, w miejscu planowanego rezerwatu na X-wiecznych wałach grodu. Projekt rezerwatu realizowany jest przez Urząd Miasta Poznania przy współpracy z Kurią Metropolitarną dzięki funduszom Unii Europejskiej w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Podczas badań archeologicznych rozpoznano szczegółowo konstrukcje budowy wału: rozstaw i szczegóły konstrukcyjne skrzyń, ruszty, ławę kamienną i ich sposób posadowienia na pierwotnie podmokłym gruncie. Stwierdzono przynajmniej dwie fazy rozbudowy umocnień. Dodatkowo rozpoznaniu poddano relikt fundamentu punktowego XVI-wiecznego muru obronnego. Pozyskano liczny materiał źródłowy od pradziejów (złoże wtórne), poprzez wczesne średniowiecze, po XIX/XX w.
Mgr Jacek Wrzesiński O wdzięczności z przeszłości Wczesnośredniowieczne cmentarzysko w Dziekanowicach (stan. 22, Gm . Łubowo) odkryte zostało w 1964 roku. Prace wykopaliskowe prowadzono w latach 70. i 80. ubiegłego wieku, a systematycznie prace archeologiczno-antropologiczne prowadzono w latach 1991-2008. Rok 2008 było ostatnim z planowanych sezonem badawczym. Ostatnie sezony przyniosły odkrycie 6 grobów komorowych, gdzie pochowano zarówno dzieci jak i osoby dorosłe. Na koniec sezonu 2008 r. pozostawiono grób który sprawiał wrażenie wyjątkowo dużego, a upalne lato nie pozwalało na poprawną jego eksplorację. Dosłownie w ostatnim tygodniu, nieco bardziej wilgotnym, przystąpiono do pracy w obrębie tej jamy grobowej. Jak się okazało w jamie pochowano młodą kobietę która została pochowana z zawieszoną na jej szyi kolią srebrnych ozdób - kaptorgi, zawieszka, paciory. Pod zawieszką podłożona została moneta. Łącznie 16 srebrnych przedmiotów zachowanych w fatalnym stanie. Tylko szybkie ratowanie i wykonanie ich kopii umożliwia podziwianie kunsztu ówczesnych jubilerów.
Mgr Teresa Krysztofiak Badania archeologiczne prowadzone w roku 2009 na
grodzisku wczesnośredniowiecznym w Gieczu Badania prowadzono w związku z pracami budowlanymi realizowanymi przy budynku muzeum znajdującym się we wschodniej części południowego członu grodziska. Miały one głównie charakter ratowniczy i skupiły się przede wszystkim na rozpoznaniu majdanu grodu w partii przylegającej do pawilonu muzealnego. Odsłonięto tam bogatą sekwencję warstw o łącznej miąższości od 2,2 do ok. 2,5 m . Bezpośrednio na calcu zalegały pozostałości osadnictwa przedgrodowego (IX w.) w postaci drewnianych moszczeń i niwelacji terenu, na które nakładały się grodowe warstwy osadnicze (X-XIII w.). Odsłonięto w nich fragmenty 3 obiektów. Jeden z nich zinterpretować można najprawdopodobniej jako obiekt mieszkalny, a kolejny jako piec garncarski(?). W południowej części badanego obszaru pierwotna stratyfikacja była zakłócona nowożytnymi wkopami grobowymi - pozostałościami cmentarza parafialnego, który funkcjonował na terenie grodziska do połowy XX w. Nadzorami archeologicznymi objęto też rowy pod instalacje wodno-kanalizacyjne i elektryczne, które przecinały większą, również północną, część grodziska i przechodziły przez obecną bramę wjazdową na jego południowe przedwale. W rowach tych zarejestrowano bogatą stratyfikację. Były to nie tylko ślady wielofazowego osadnictwa grodowego, lecz również pozostałości konstrukcji obronnych (południowego wycinka tzw. wału wewnętrznego oraz fragmentu wału obwodowego ograniczającego powierzchnię warowni od południa). Układ niczym niezakłóconych stosów konstrukcyjnych umocnień odsłonięty w świetle obecnej bramy wjazdowej skreśla z listy hipotez przypuszczenie o usytuowaniu do tej pory nie zlokalizowanej głównej bramy grodowej w południowo-zachodniej części umocnień.
Mgr Teresa Krysztofiak Badania archeologiczne prowadzone w roku 2008 na
cmentarzysku wczesnośredniowiecznym Celem badań była próba określenia północno-wschodniej granicy południowej części cmentarzyska oraz dalsze rozpoznanie charakteru tej części stanowiska w okresie poprzedzającym powstanie cmentarza. Badaniom poddano obszar o łącznej powierzchni ok. 2 arów. Zlokalizowano na niej kolejnych 32 grobów, tym samym ilość pochówków odsłoniętych do tej pory na cmentarzysku wzrosła do 274 pochówków. Wszystkie były zorientowane generalnie po linii E-W lub lekko odchylone od tej linii (SE-NW). Przy ok. 2/3 grobów zarejestrowano wyposażenie w postaci przedmiotów codziennego użytku (noże żelazne, klucz żelazny, krzesiwa, osełka z fyllitu, okucie pochewki od noża,) oraz ozdób (kabłączki skroniowe, obrączki metalowe i z masy szklanej, kolie z koralików z masy szklanej, karneolu oraz kryształu górskiego, fragmenty zawieszek metalowych, okucie rzemienia od pasa). Na badanej części cmentarzyska pochowane były w większości dzieci (głównie infans I ) oraz zmarli w wieku maturus . We wszystkich eksplorowanych wykopach zarejestrowano ślady wczesnośredniowiecznego osadnictwa poprzedzającego powstanie cmentarza. W sondażu północnym, obejmującym północno-wschodnią partię stanowiska zarejestrowano niewielkiej miąższości warstwy osadnicze, z którymi wiązało się 7 obiektów (2 paleniska oraz obiekty o bliżej niesprecyzowanej funkcji). Ich datowanie (w oparciu o zawierający się w nich materiał ceramiczny) odnieść można wstępnie ogólnie do X stulecia. Ponadto, odsłonięto również fragmenty 2 obszernych nieckowatych struktur o bogatej stratyfikacji z materiałem ceramicznym pozwalającym na określenie ram czasowych ich funkcjonowania od co najmniej pocz. IX w. do 1. poł. XI stulecia.
Mgr Adam Kędzierski, mgr Dariusz Wyczółkowski, mgr Leszek Ziąbka,
mgr Sławomir Miłek Sprawozdanie z prac wykopaliskowych na Starym Mieście w Kaliszu (stan. 2/2) w latach 2008 - 2009 Prace archeologiczne na Starym Mieście w Kaliszu prowadzone są od 2001 r. przez Kaliskie Stanowisko Archeologiczne IAiE PAN przy współfinansowaniu przez UM w Kaliszu. W sezonach 2008 i 2009 r. wykopy usytuowano na zapleczach posesji przy ul. Stare Miasto 20 i Stare Miasto 3A. We wczesnym średniowieczu były to obrzeża osady targowo-rzemieślniczej. W trakcie prac odkryto szereg ciekawych obiektów datowanych od X po XIII w., w tym nieznane wcześniej typy monet wczesnośredniowiecznych, być może produkowanych na terenie Kalisza. Jak wykazały badania archeologiczne tereny zalewowe na skraju osady Stare Miasto w Kaliszu były zasypywane już od XIII stulecia, początkowo m. in. odpadkami w postaci kości zwierzęcych.
Dr Michał Brzostowicz Badania archeologiczne nad zapleczem grodziska
wczesnośredniowiecznego w Lądzie, gm. Lądek, W latach 2008-2009 przeprowadzono badania archeologiczne nad zapleczem grodziska wczesnośredniowiecznego w Lądzie. W ramach tych działań wykonano analizy zdjęć lotniczych, uzupełniające badania powierzchniowe na obszarze AZP 57-27 oraz prace wykopaliskowe na trzech wybranych stanowiskach. W rezultacie zbadano fragment osady z obiektami z fazy B i E, cmentarzyska z fazy D-E, odosobniony grób z fazy D (może pozostałość innego cmentarzyska a także zlokalizowano dwa skarby monet z pierwszej połowy XI wieku. W trakcie badań powierzchniowych odkryto kilka nowych stanowiska wczesnośredniowiecznych. Analiza zdjęć lotniczych pozwoliła natomiast uzyskać nowe dane dotyczące topografii terenu oraz przypuszczalnego przebiegu dróg w sąsiedztwie lądzkiej warowni.
Dr Kinga Zamelska-Monczak Badania wykopaliskowe na grodzisku w Santoku w pow. gorzowskim w latach 2007 - 2009 Od 2007 roku prace archeologiczne na grodzisku w Santoku prowadzą archeolodzy
z Oddziału Poznańskiego Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii
Nauk . Dotychczasowy stan badań pokazuje, że ośrodek w Santoku rozwijał
się intensywnie już od końca wieku VIII, kiedy funkcjonował jako faktoria
handlowa na szlaku wodnym. Później, w X stuleciu, został przejęty przez
Piastów i włączony do budowanego państwa polskiego. Widomym znakiem tego
wydarzenia była dokonana w 2 połowie X wieku wielka przebudowa umocnień
obronnych.
Dr Jarosław Rola, prof. dr hab. inż. Marek Krąpiec, mgr inż. Monika
Bolka, prof. dr hab. Daniel Makowiecki, dr Joanna Koszałka, dr Kinga
Zamelska-Monczak, dr Anna Kowalska; Wstępne sprawozdanie z interdyscyplinarnych badań
prowadzonych na stanowisku 5 Ratownicze badania wykopaliskowe na wczesnośredniowiecznym grodzisku w Ujściu n/Notecią (stanowisko nr 5) prowadzono w strefie podgrodzia lub podwala (ulica Rybacka) oraz niewielkim sondażem w obrębie majdanu (Stary Rynek). Prace prowadzone na ulicy Rybackiej doprowadziły do odkrycia konstrukcji drewnianych reprezentujących fazy zabudowy grodu od połowy IX w. po lata 70. XI w. Zidentyfikowano co najmniej dwie fazy intensywnego wprowadzania znacznej ilości drewna w latach 70. X w. oraz latach 20. XI w. Wykop sondażowy założony na Starym Rynku ujawnił co najmniej siedem poziomów konstrukcyjnych, zawierających się między latami 70. X w. i 30. XVI w. Podczas konferencji zaprezentowane zostaną wstępne wyniki badań archeologicznych oraz analiz specjalistycznych.
Mgr Adam Kędzierski, mgr Leszek Ziąbka, mgr Sławomir Miłek Badania archeologiczne na osadzie w Jastrzębnikach pow. Kalisz Badania w Jastrzębnikach były prowadzone w roku 2008 przez IAiE PAN przy współpracy z MOZK w Kaliszu. Prace finansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Priorytet 4) , związane były z wydobyciem pozostałości skarbu denarów krzyżowych z końca XI w. Odkryto 216 zabytków srebrnych: monet zachodnich, denarów krzyżowych oraz placków srebra, datowanych od początku XI w. po ostatnią dekadę stulecia. Depozyt został ukryty na terenie osady wczesnośredniowiecznej. Jej relikty w postaci obiektów - głównie jam odpadkowych odkryto podczas badań.
Dr Artur Różański Wstępne sprawozdanie z archeologiczno-architektonicznych badań w romańskim kościele pod wezwaniem Narodzenia NMP w Kotłowie pow. Ostrzeszów Romański kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, to jeden z najciekawszych obiektów sakralnych, i to nie tylko w skali regionu. Do dnia dzisiejszego zachowała się pierwotna nawa świątyni. W związku z trwającym remontem kościoła na zlecenie Wojewódzkiego Wielkopolskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu, przeprowadzono w dniach 16 lipca - 5 sierpnia 2009 badania archeologiczne. W trakcie prac badawczych, odkryto romańską (2. poł. XII w.) kryptę wschodnią, fundament bocznego ołtarza cyborium. Na szczególna uwagę zwraca odkrycie ołowianego relikwiarza a także dość pokaźna kolekcja 266 numizmatów. Badania w roku obecnym będą kontynuowane
Mgr Zbigniew Karolczak Baszty południowo - zachodniego odcinka średniowiecznych obwarowań Poznania (wyniki badań) W ramach realizacji projektu "Mury miejskie", Muzeum Archeologiczne w Poznaniu przeprowadziło badania fragmentu południowo-zachodniej części średniowiecznych obwarowań (baszty: Zegarowa i Armatnia, fragment murów obwodowych - zakończenie). Planuje się częściową rekonstrukcję/w obiektów obronnych.
Mgr Tadeusz Łaszkiewicz Międzyrzecz i okolice w średniowieczu i czasach nowożytnych w świetle badań i nadzorów archeologicznych ostatniego dziesięciolecia (próba podsumowania) W omawianym okresie na terenie Międzyrzecza nie prowadzono planowych
badań archeologicznych. Wykonano natomiast ratownicze badania wykopaliskowe
w kilku punktach miasta lokacyjnego (o różnej skali prac) oraz liczne
nadzory archeologiczne (punktowe i liniowe). Przedtem badań takich na
terenie miasta praktycznie nie realizowano.
Mgr Tomasz Olszacki, dr Artur Różański Sprawozdanie z archeologiczno-architektonicznych badań zamku w Gołańczy na Pałukach (sezon 2009) Ubiegłoroczne archeologiczno-architektoniczne badania zamku w Gołańczy koło Wągrowca odbyły się na przełomie września i października, a prowadzone były wspólnie przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego i Instytut Prahistorii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; finansował je Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Badaniami objęto obszar zawarty pomiędzy północnym murem wieży mieszkalnej, a murem obwodowym (czyli tzw. międzymurza północnego) oraz teren położony na południe od donżonu, gdzie rozwinął się nowożytny człon castrum . Eksploracja w rejonie międzymurza północnego dała sposobność rozpoznania średniowiecznych struktur budowlanych i odłożonych w ich sąsiedztwie nawarstwień kulturowych. Analiza materiałów zabytkowych w korelacji z kweredną źródeł pisanych pozwoliły na przesunięcie datowania momentu budowy wieży na około połowę XIV stulecia; wykluczono natomiast jednoznacznie możliwość egzystencji zabudowy starszej niż murowany donżon rodu Pałuków. W południowej części zamku rozpoznano nieznane dotąd relikty budynków z XVI-XVIII stulecia, a także wykonane z drewna umocnienie brzegu jeziora Smolary. Badania będą kontynuowane. *) kolejność abstraktów zgodna z kolejnością wystąpień zamieszczonych
w programie konferencji;
|
Copyright © 2009 Muzeum Archeologiczne w Poznaniu
|