Jak ten czas
szybko biegnie! Wydaje się, że nie tak dawno przygotowywaliśmy
się do I Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie, a tu już
mamy za sobą jego piątą edycję. Tegoroczne spotkanie z kulturą średniowiecza
poświęciliśmy najbardziej osobliwemu dziedzictwu tej epoki - ideałowi miłości,
łączącej piękną i zacną damę ze szlachetnym i odważnym rycerzem. Ówczesne
marzenia przetrwały do dnia dzisiejszego i wciąż kształtują nasze postawy.
Dla organizatorów V Festiwalu w Lądzie stały się również pretekstem do
nakreślenia kolorytu owej epoki a także zmierzenia się z jej mitami. Uświadomili
nam to wykładowcy (szczególnie prof. Tomasz Jurek i prof. Jerzy Strzelczyk)
podczas niezwykle ciekawych prelekcji wygłoszonych w sali opackiej klasztoru
pocysterskiego. Wystawa multimedialna "Trwajcie w miłości mojej.
Życie codzienne zakonników w średniowieczu" przypominała natomiast, że
oprócz tej ziemskiej, ważne miejsce zajmowała miłość do Boga, łącząca wspólnoty
mężczyzn i kobiet w dążeniu do naśladowania Chrystusa. Z kolei ekspozycja
"Biżuteria kobiet w pradziejach i średniowieczu", zorganizowana ze zbiorów
Muzeum Archeologicznego w Poznaniu uświadamiała zwiedzającym, że potrzeba
bycia piękną cechowała również panie żyjące w minionych epokach. Goście
Festiwalu mieli też okazję porównać uzbrojenie oraz taktykę walki wojów
piastowskich i późnośredniowiecznego rycerstwa. Nie zabrakło także wątków
z dawnych dziejów Lądu, zarówno tych ważnych (wojny o kasztelanię lądzką
w XIII wieku, przedstawione przez prof. Jana Szymczaka), jak i zupełnie
nieznanych (przypadek dotkniętego nieuleczalną chorobą człowieka, którego
szczątki odkryli archeolodzy podczas wykopalisk na cmentarzysku w Lądzie
- mgr Agnieszka Stempin).
Popularyzacja archeologii i historii należy do najważniejszych zadań festiwali
lądzkich. Dokonania obydwu nauk przedstawiamy w trakcie wykładów, wystaw,
konkursów i zabaw dla dzieci oraz odtwórstwa dawnych rzemiosł, uzbrojenia
i zwyczajów. Trudno jednak opowiadać o średniowieczu, nie sięgając do jego
dorobku kulturalnego. Dlatego też w naszych imprezach ważne miejsce zajmuje
muzyka sakralna, dworska i ludowa. W tym roku poznawaliśmy ją dzięki koncertom
zespołów "Scandicus", "Schola Cantorum Inowroclawiensis" "White Garden",
"Zgagafari", "Charivari" oraz "Swarzędzkiej Orkiestry Flażoletowej". Nie
zabrakło również grup teatralnych - "Gry i Ludzie" z Katowic oraz "Dada
Art" z Poznania. Zainspirowani tematyką Festiwalu po raz pierwszy zorganizowaliśmy
wystawę malarstwa ("Błędni rycerze", autorstwa prof. Marka Przybyła i prof.
Tomasza Siwińskiego) i warsztaty poetyckie (prowadzone przez Andrzeja Sikorskiego).
Każda edycja Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie odznacza
się niezwykłym klimatem i pozostawia wiele wspomnień. Co zapamiętamy z
tegorocznej imprezy? Na pewno ślub Piotra Niemca i Jekateriny Dokish, miłośników
średniowiecza i członków jednego z bractw rycerskich. Sakrament małżeństwa
zawarli w pocysterskim kościele pw. Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja,
podczas mszy odprawionej w języku łacińskim i uświetnionej śpiewem liturgicznym
zespołu "Scandicus". W tych dniach miłość niewątpliwie królowała w Lądzie!
Będziemy więc pamiętać zwycięzcę konkursu poetyckiego, który wygrał wierszem
dedykowanym swojej damie i w jej towarzystwie odebrał należne laury. Niezwykła
była również zgodna współpraca - tradycyjnie do siebie zdystansowanych
- drużyn wojów i bractw rycerskich. Publiczność zachwycił teatr "Gry i
Ludzie" oraz efektowne potyczki na kopie w wykonaniu "Xiążęcej Drużyny"
z Warszawy. Wszyscy natomiast, organizatorzy, uczestnicy i widzowie, zmagali
się z kapryśną pogodą. Na szczęście siąpiący deszcz nie odstraszył widowni
wspaniałego spektaklu "Miłość, damy i rycerze", zaprezentowanego w sobotni
wieczór (6 czerwca) przez grupę "Dada Art" z Poznania. W końcu zatriumfowało
słońce, a my mogliśmy cieszyć się pięknymi koncertami zespołu "Scandicus"
z Tych.
V Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie przeszedł już do
historii. Tematem następnego spotkania będą misje, kościoły i klasztory.
Opowiemy o Mieszku I, Bolesławie Chrobrym i św. Wojciechu, o poganach i
apostołach nowej wiary, o duchowości oraz heroizmie misjonarzy, kapłanów
i zakonników zmagających się z niezliczonymi trudnościami a także o tym,
jak chrześcijaństwo zmieniło wczesnośredniowieczny świat Słowian. Zapraszamy
do Lądu, w niezwykłą podróż do źródeł naszej kultury.
Michał Brzostowicz