Muzeum
Archeologiczne
strona główna
Muzeum Archeologiczne w Poznaniu
 
English

portal



Program grantów Komisji Wspólnot Europejskich COPERNICUS
Komisja XIII - d/s telekomunikacji, rynku informatycznego
i wdrażania wyników badań naukowych




Projekt nr 977054
ArchTerra: Rozszerzenie europejskiej sieci internetowej poświęconej archeologii na teren Bułgarii, Rumunii i Polski. Badania i rozwój technologii



We wrześniu 1997 nasze Muzeum otrzymało propozycję uczestnictwa w międzynarodowym projekcie ArchTerra. Wniosek o finansowanie w/w projektu, opracowany wspólnie przez przedstawicieli 10 instytucji archeologicznych i informatycznych z pięciu krajów Unii Europejskiej (Francja, Holandia, Niemcy, Wielka Brytania, Włochy) oraz z trzech krajów środkowoeuropejskich (Bułgaria, Polska, Rumunia), został złożony do Komisji Wspólnot Europejskich w Brukseli. W dniu 13 listopada 1998 projekt ten został przyjęty, a jego realizacja rozpoczęła się z początkiem 1999 r. i trwała dwa lata.

Krótka charakterystyka projektu ArchTerra:

W ostatnich latach, coraz silniejszy wpływ na rozwój poszczególnych dyscyplin naukowych, w tym archeologii, wywiera szereg nowych czynników, związanych z upowszechnianiem się nowych technologii w dziedzinie komunikacji. W przypadku archeologii, wpływ ten widoczny jest zarówno, gdy chodzi o badania naukowe czy zarządzanie dziedzictwem archeologicznym (konserwatorstwo archeologiczne), jak i sferę edukacji akademickiej (kształcenie przyszłych archeologów). Do wspomnianych czynników należą m.in.:

- udostępnienie na skalę międzynarodową - poprzez sieci komputerowe - istniejących zasobów danych o wynikach badań naukowych,

- zmiana stylu pracy badaczy, w tym również archeologów, dzięki powszechnemu zastosowaniu szybkich i skutecznych środków łączności i rozpowszechniania informacji: poczty elektronicznej (e-mail), usenet-u, FTP, a zwłaszcza internetowych "stron domowych" (WWW). Dzięki temu, badacze mogą obecnie współpracować znacznie efektywniej, w oparciu o ogólnie dostępne zasoby materiałów źródłowych: bazy danych, wystawy wirtualne itp. Kraje Europy Wschodniej przez wieki zajmowały ważne miejsce w rozwoju historycznym i kulturowym Europy; współcześnie jednak nie uczestniczą one - w wymiarze proporcjonalnym do ich rangi - w procesie wymiany informacji; główne powody tej sytuacji, to ich długotrwała izolacja w minionym półwieczu komunistycznej dominacji oraz obecne problemy ekonomiczne. Co gorsza, obecnie obserwujemy wręcz poszerzającą się lukę pomiędzy najbardziej rozwiniętymi krajami Europy pn.zach., a pozostającą nadal na marginesie Europą Środkową i Wschodnią.

Reakcją na w/w sytuację jest projekt badawczo-wdrożeniowy ArchTerra. Jego celem jest pomoc w zmniejszeniu dzisiejszych nierówności w dostępie do europejskich urządzeń sieciowych; pomoc ta adresowana jest do archeologów-profesjonalistów z Bułgarii, Rumunii i Polski. Jednocześnie, realizacja omawianego programu winna stać się bodźcem do rozwoju kontaktów między archeologami poprzez Internet, zarówno w obrębie Europy Wschodniej, jak i pomiędzy krajami tego obszaru a krajami Unii Europejskiej. Projekt ArchTerra został pomyślany jako okazja do wzajemnego poznania się i współpracy specjalistów komputerowych i archeologów z pięciu krajów Unii Europejskiej (Holandia, Wielka Brytania, Włochy, Francja i Niemcy) oraz z trzech krajów wschodnioeuropejskich (Bułgaria, Rumunia i Polska). Program obejmuje wspólne działania w czterech sferach:

- zakup i instalację urządzeń technicznych (sprzęt i oprogramowanie komputerowe, infrastruktura sieciowa),

- transfer wiedzy technicznej (warsztaty szkoleniowe dot. nowoczesnej technologii telekomunikacyjnej, wyjazdy stażowe, internetowe listy dyskusyjne),

- tworzenie nowych treści dot. źródeł archeologicznych i wyników ich badań w formie publikacji interentowych (bazy danych i wirtualne wystawy w WWW) oraz przygotowanie narzędzi do zarządzania tymi treściami,

- upowszechnienie osiągniętych wyników współpracy (konferencja międzynarodowa, publikacje tradycyjne - drukowane oraz elektroniczne - hosty WWW).

Projekt ArchTerra obejmuje współpracę trwającą dwa lata i składa się z 15 etapów; każdy z nich posiada wyraĄnie określony cel i czas trwania. Postęp prac będzie kontrolowany podczas kolejnych spotkań i warsztatów, poświęconych przeglądom celów i osiągnięć oraz rozwiązywaniu napotkanych problemów technicznych. M..in. w lutym 1999 w Sofii odbędzie się posiedzenie inauguracyjne, a w październiku br. - seminarium w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu, poświęcone metodom prezentowania w Internecie archeologicznych placówek muzealnych. W grudniu 2000 r. całość wyników, uzyskanych w trakcie realizacji projektu, zostanie zaprezentowana podczas osobnej sesji w ramach konferencji Europejskiego Stowarzyszenia Archeologicznego.

W ramach projektu ArchTerra zostaną utworzone względnie rozbudowane lokalne sieci komputerowe w instytucjach partnerskich w Bułgarii (Instytut Archeologii Nowego Uniwersytetu Bułgarskiego w Sofii), Rumunii (Instytut Zabytków Kultury, Bukareszt - odpowiednik polskiego Ośrodka Dokumentacji Zabytków) i w Polsce (Muzeum Archeologiczne w Poznaniu). W oparciu o te inwestycje, przewiduje się uruchomienie lub rozszerzenie szeregu popularnych usług internetowych; powstanie też specjalne oprogramowanie, pozwalające na udostępnienie informacji o zbiorach poszczególnych muzeów archeologicznych poprzez Internet, przy zastosowaniu nowoczesnych technologii internetowo-intranetowych. Wybrane zabytki archeologiczne zostaną zadokumentowane w formie cyfrowej, aby zademonstrować efektywność badań nad tymi źródłami, prowadzonych na skalę międzynarodową w wielu odległych od siebie ośrodkach. W trakcie prowadzenia tych prac, projekt przewiduje dalsze doskonalenie zawodowe archeologów z krajów wschodnioeuropejskich podczas ich wizyt studialnych u partnerów zachodnich, udziału w warsztatach technicznych oraz w konferencji międzynarodowej.

Chociaż omawiany projekt przewiduje w głównej mierze uwzględnienie materiałów ściśle naukowych oraz włączenie środkowo- i wschodnioeuropejskich społeczności archeologicznych w ich kontekst ogólnoeuropejski oraz w wyłaniającą się obecnie globalną społeczność informatyczną, to zakłada się, że pozwoli on również na wypracowanie pewnych rozwiązań technicznych o szerszym zastosowaniu w problematyce międzynarodowej współpracy naukowej, a zwłaszcza:

- jak zastosować wielojęzyczne interfejsy do dynamicznie tworzonych, hipertekstowych baz danych,

- jak zapewnić dostęp do katalogów muzealnych poprzez WWW.

Pierwszy z tych problemów dotyczy dostępności do informacji, podczas gdy drugi winien uświadomić międzynarodowej społeczności naukowej i szerokim kręgom odbiorców nieprofesjonalnych, jakie skarby, istotne dla naszej wspólnej przeszłości, przechowywane są w muzeach wschodnioeuropejskich. W ramach ArchTerry zamierzamy więc - prócz bezpośredniego udoskonalenia dostępu do informacji archeologicznej i do środków komunikacji przez partnerów z krajów wschodnioeuropejskich - wywrzeć trwały wpływ na społeczny i naukowy odbiór archeologii jako wspólnego dziedzictwa, które należy do kategorii nieodtwarzalnych (tj. nie dających się zregenerować) zasobów naszego kontynentu



strona główna   do góry    

© Muzeum Archeologiczne w Poznaniu